Giriş

Uzun süre yatakta kalan hastalarda sık görülen bası yaraları (pressure ulcer / dekübit ülseri), aynı pozisyonda kalmaya bağlı doku hasarıdır. Ağrı, enfeksiyon ve iyileşme sürecinin uzamasıyla sonuçlanabilir. Doğru hasta yatağı ve birkaç basit önlemle risk belirgin azalır.

1) Havalı Yatak Kullanımı

• Havalı yataklar basıncı sürekli değiştirerek vücut üzerindeki yükü azaltır.
• Böylece cilt dolaşımı korunur; bası yarası oluşumu önlenir. Uzun süreli bakım için en etkili çözümlerden biridir.

2) Pozisyon Değiştirme Alışkanlığı

• Genellikle 2 saatte bir pozisyon değiştirin.
• Yan, sırt üstü ve yarı oturur pozisyonu dönüşümlü uygulayın.
• Elektrikli hasta yatakları bu süreci önemli ölçüde kolaylaştırır.

3) Doğru Yatak Yüzeyi Seçimi

• Ortopedik/visco yüzeyler basıncı dengeli dağıtır.
• Havalı yatakla birlikte kullanıldığında en iyi sonuç alınır.

4) Cilt Temizliği ve Nem Dengesi

• Cildi kuru tutun; aşırı nemden kaçının.
• Bariyer kremler ve uygun ürünler cildi korur (doktor önerisiyle).

5) Yatak Çarşafı ve Malzemeler

• Pamuklu, terletmeyen ve kaymayan çarşaflar tercih edin.
• Çarşafların pürüzsüz ve temiz olmasına özen gösterin.

6) Beslenme ve Hidrasyon

• Yeterli protein, vitamin ve mineral alımı cildi destekler.
• Yeterli sıvı alımı dolaşımı iyileştirir ve riskleri azaltır.

7) Düzenli Kontrol ve Gözlem

• Cildi her gün kontrol edin.
• Kızarıklık/tahriş fark edildiğinde hemen önlem alın.

Sonuç

Uzun süreli yatakta bakım gören hastalarda havalı yatak kullanımı, pozisyon değişimi ve düzenli cilt bakımı ile bası yarası riski büyük ölçüde azaltılabilir.